Ürəyi qidalandıran koronar damarların qəfil tıxanması nəticəsində infarkt baş verir. Bu vəziyyət ürək əzələsinin bir hissəsinə kifayət qədər qan və oksigen çatmamasına səbəb olur və bu bölgədəki hüceyrələr zədələnməyə başlayır. İnfarkt ciddi və həyati təhlükəsi olan bir vəziyyətdir. İnfarktın əsas səbəbləri və bu risk faktorlarını azaltmaq üçün görüləcək tədbirlər bunlardır:
Yüksək Xolesterol
LDL (aşağı sıxlıqlı lipoprotein) xolesterinin yüksək səviyyələri damarlarda lövhə yığılmasına səbəb olur. Bu lövhələr zamanla böyüyə bilər, bu da damarların daralmasına və qan axınının məhdudlaşdırılmasına səbəb olur. Lövhə yırtıldıqda, tam bir tıxanmaya səbəb olan bir laxta meydana gələ bilər.
Qarşısının alınması: Sağlam qidalanma, müntəzəm məşq və lazım olduqda xolesterolu azaldan dərmanların qəbulu LDL səviyyələrini nəzarət altında saxlaya bilər.
Yüksək qan təzyiqi (hipertoniya)
Yüksək qan təzyiqi damar divarlarına daimi təzyiq göstərir, onları zəiflədir və zədələyir. Bu, damarların tıxanmasına və beləliklə infarkt keçirə bilər.
Duz qəbulunun azaldılması, çəki nəzarəti, müntəzəm məşq və təzyiq dərmanlarından istifadə qan təzyiqini nəzarət altında saxlamaqda təsirli ola bilər.
Siqaret çəkmək
Siqaret qan damarlarının daralmasına səbəb olur və qan laxtalanma riskini artırır. Bundan əlavə, siqaret HDL (yaxşı) xolesterinin səviyyəsini aşağı salır, bu da infarkt riskini artırır.
Siqareti tərgitmək infarkt riskini əhəmiyyətli dərəcədə azaldır və ümumi ürək sağlamlığını yaxşılaşdırır.
Şəkərli diabet
Diabet orqanizmin insulin istehsal etmək və ya istifadə etmək qabiliyyətinə təsir edərək qan şəkərinin səviyyəsinin yüksəlməsinə səbəb olur. Yüksək qan şəkəri damarların astarını zədələyir və lövhə yığılmasını sürətləndirir.
Qan şəkərinin səviyyəsini mütəmadi olaraq yoxlamaq, balanslaşdırılmış qidalanma və müntəzəm məşq diabeti nəzarət altında saxlamağa kömək edə bilər.
Piylənmə
Həddindən artıq çəki, xüsusilə qarın nahiyəsində yığılan yağlar infarkt riskini artıran digər mühüm faktordur. Piylənmə tez-tez yüksək xolesterol, yüksək qan təzyiqi və diabet kimi digər risk faktorları ilə əlaqələndirilir.
Arıqlamaq, sağlam qidalanma və fiziki aktivliyi qorumaq piylənməni idarə edə və infarkt riskini azalda bilər.
Stress
Daimi stress altında olmaq infarkt riskini artıra bilər. Stress qan təzyiqini artırır və ürəyə yükü artırır.
Stress idarə üsulları, yoqa, meditasiya və rahatlaşdırıcı fəaliyyətlər ürək sağlamlığını qorumağa kömək edə bilər.
Ailə tarixi
Ailədə ürək xəstəliyi olan insanlarda infarkt riski daha yüksəkdir. Genetik faktorlar infarkt riskinizi artıra bilər.
Əgər ailədə ürək xəstəliyi tarixi varsa, mütəmadi olaraq sağlamlıq müayinələrindən keçmək və risk faktorlarını minimuma endirmək üçün həkiminizlə bir plan yaratmaq vacibdir.
Fiziki fəaliyyətin olmaması
Müntəzəm məşq etməmək ürək xəstəliyi riskini artırır. Hərəkətin olmaması çəki artımına, yüksək təzyiqə və diabetə səbəb ola bilər.
Həftədə ən azı 150 dəqiqə orta intensivlikdə aerobik məşq ürək sağlamlığını yaxşılaşdırır və infarkt riskini azaldır.
İnfarkta səbəb olan risk faktorlarının əksəriyyəti həyat tərzi dəyişiklikləri ilə idarə oluna bilər. Sağlam qidalanmaq, müntəzəm idman etmək, siqaretdən qaçmaq və stressi idarə etmək kimi addımlar atmaqla infarkt riskini əhəmiyyətli dərəcədə azalda bilərsiniz. Unutmayın ki, erkən müdaxilə və müntəzəm həkim müayinəsi ürək sağlamlığınızı qorumağın ən yaxşı yoludur.